PODSTAWOWE INFORMACJE
O RODZINNYCH DOMACH POMOCY (RDP)
(opracowane na podstawie „Informatora Programu rozwoju Rodzinnych Domów Pomocy na rok 2022”
wydanego przez Departament Pomocy i Integracji Społecznej MRiPS)
Rodzinny Dom Pomocy jest ogniwem pośrednim w systemie pomocy społecznej pomiędzy usługami opiekuńczymi świadczonymi w miejscu zamieszkania, a całodobową placówką specjalistycznego wsparcia, jaką jest dom pomocy społecznej. Biorąc pod uwagę procesy demograficzne związane ze starzeniem się społeczeństwa istnieje potrzeba rozwoju rodzinnych form wsparcia dla osób, które wymagają szerokiego zakresu usług opiekuńczych, ale jednocześnie nie wymagają jeszcze umieszczenia w domu pomocy społecznej.
Prowadzenie Rodzinnego Domu Pomocy to szczególny typ aktywności zawodowej, to także pasja i oddanie dające dużo satysfakcji z realizacji wartościowych społecznie celów. Być może na terenie miasta Mielca lub w gminach ościennych są osoby fizyczne lub organizacje pożytku publicznego zainteresowane prowadzeniem tego typu działalności, mające odpowiednie predyspozycje opiekuńcze i organizacyjne.
Rodzinny Dom Pomocy jest formą usług opiekuńczych i bytowych świadczonych całodobowo dla nie mniej niż trzech i nie więcej niż ośmiu zamieszkujących wspólnie osób wymagających z powodu wieku lub niepełnosprawności wsparcia w formie usług opiekuńczych i bytowych.
Rodzinny Dom Pomocy może prowadzić osoba fizyczna lub organizacja pożytku publicznego (OPP) na podstawie umowy zawartej przez osobę fizyczną albo OPP z gminą właściwą ze względu na miejsce położenia RDP (lub gminą sąsiednią)
Wsparcie udzielane jest na podstawie:
- ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2020 poz. 1876 z późn. zm.):
- art. 52 ustawy – w przypadku braku możliwości zapewnienia usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania osoba wymagająca z powodu wieku lub niepełnosprawności pomocy innych osób może korzystać z usług opiekuńczych i bytowych w formie Rodzinnego Domu Pomocy
- art. 36 pkt 2 lit. l ustawy – świadczeniem niepieniężnym z pomocy społecznej jest świadczenie usług opiekuńczych w Rodzinnym Domu Pomocy
- rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie rodzinnych domów pomocy (Dz. U. poz. 719)
Rodzinny Dom Pomocy świadczy usługi bytowe i opiekuńcze w budynku mieszkalnym jednorodzinnym, którego właścicielem lub najemcą jest:
- osoba fizyczna prowadząca Rodzinny Dom Pomocy, w którym ta osoba zamieszkuje;
- organizacja pożytku publicznego – w przypadku Rodzinnego Domu Pomocy prowadzonego przez organizację pożytku publicznego.
Osobę wymagającą wsparcia do Rodzinnego Domu Pomocy kieruje kierownik ośrodka pomocy społecznej na podstawie decyzji administracyjnej o skierowaniu (na pobyt okresowy lub stały).
Odpłatność za pobyt w Rodzinnym Domu Pomocy ustalana jest w następujący sposób:
- pobyt w Rodzinnym Domu Pomocy jest odpłatny do wysokości odpowiadającej poniesionym miesięcznym wydatkom ustalonym w umowie dotyczącej prowadzenia Rodzinnego Domu Pomocy zawartej między gminą a osobą fizyczną albo organizacją pożytku publicznego, prowadzącymi Rodzinny Dom Pomocy;
- przy ustalaniu opłaty z tytułu pobytu w Rodzinnym Domu Pomocy stosuje się odpowiednio art. 61 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (odpłatność jak w przypadku domów pomocy społecznej, tj. w pierwszej kolejności z dochodu mieszkańca).
Rodzinny Dom Pomocy powinien spełniać określone standardy. Rodzaj i zakres usług bytowych i opiekuńczych świadczonych przez Rodzinny Dom Pomocy określone zostały w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie Rodzinnych Domów Pomocy.
Osobom przebywającym w Rodzinnym Domu Pomocy zapewnia się, dostosowane do ich sprawności psychofizycznej, całodobowe:
- usługi bytowe, w tym: miejsce pobytu, wyżywienie, utrzymanie czystości;
- usługi opiekuńcze, w tym udzielanie pomocy w zaspakajaniu codziennych potrzeb życiowych, pielęgnację, w tym pielęgnację w czasie choroby, kontakty z otoczeniem, inne czynności wynikające z indywidualnych potrzeb.
Rozporządzenie określa też szczegółowe wymogi dotyczące np. wielkości pokoi czy wymogi dotyczące budynku oraz pomieszczeń wspólnego użytkowania (np. pokoje nie więcej niż dwuosobowe, wyposażone w łóżko lub tapczan, szafę, stół, krzesła, szafkę nocną dla każdej osoby oraz inny niezbędny sprzęt wynikający z indywidualnych potrzeb osoby korzystającej z usług Rodzinnego Domu Pomocy, z tym że: pokój jednoosobowy – o powierzchni nie mniejszej niż 12 m2, a pokój dwuosobowy – o powierzchni nie mniejszej niż po 8 m2 na osobę.
W ramach nadzoru kierownik ośrodka, w imieniu i z upoważnienia wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, przeprowadza kontrolę w Rodzinnym Domu Pomocy co najmniej raz na pół roku.
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej opracowało Program rozwoju rodzinnych domów pomocy – edycja 2022, zwany dalej „programem”, którego strategicznym celem jest poprawa dostępności do usług opiekuńczych świadczonych w rodzinnych domach pomocy oraz rozwój tej formy wsparcia.